1- گروه آناتومی و جنینشناسی مقایسه ای، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران 2- گروه علوم تشریحی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران ، G.najafi2006@yahoo.com 3- گروه بافتشناسی مقایسهای، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران 4- گروه علوم تشریحی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران 5- گروه سمشناسی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
چکیده: (547 مشاهده)
زمینه و اهداف:اتفون یکی از مهمترین سموم ارگانوفسفره است که بر روی دستگاه تولیدمثل اثر سوء داشته و اختلالاتی را در رابطه باکیفیت مایع منی و کاهش قدرت باروری ایجاد میکند. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر اتفون بر پارامترهای اسپرمی، خصوصیّات و توان باروری آزمایشگاهی در موش سوری است.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، 90 موش نر بالغ به 6 گروه کنترل و آزمایشی تقسیمبندی شدند. گروههای آزمایشی اتفون را با دوزهای پایین، متوسط و بالا و همچنین گروه کنترل مثبت داروی نئوستیگمین بروماید (1/0 میلیگرم بر کیلوگرم) دریافت کردند. پس از تیمار، حیوانات به روش جابجایی مهرههای گردنی آسان کشی شدند و نمونههای اسپرم از دم اپیدیدیم برای ارزیابی پارامترهای اسپرمی و لقاح داخل آزمایشگاهی جمعآوری شدند. سطح 05/0p< معنیدار در نظر گرفته شد.نتایج: کاهش در تحرک و قدرت زندهمانی اسپرم بین گروههای آزمایشی نسبت به گروه کنترل دیده شد. بر این اساس اتفون میتواند آسیب به DNA و عدم بلوغ هستهای را به میزان قابلتوجهی افزایش دهد. نتایج لقاح داخل آزمایشگاهی نشان داد اتفون بهطور قابلملاحظهای باعث کاهش کیفیت جنین و مراحل رشد جنینی در مقایسه با گروه کنترل شد. همچنین درصد جنینهای متوقفشده در گروههای آزمایشی نسبت به گروه کنترل بهطور معنیداری افزایش یافت (05/0p<).نتیجه گیری: نتایج حاضر نشان داد که استرس اکسیداتیو ناشی از اتفون باعث آسیب به DNA اسپرم میشود و به دنبال آن کیفیت اسپرم و توان باروری آزمایشگاهی را در حالت وابسته به دوز کاهش میدهد.